Η αποστολή του Καζαμία

Πολλές φορές ασχολήθηκα με τη δημοσιονομική κατάσταση είτε γράφοντας στο μπλογκ αυτό ή συμμετέχοντας σε συζητήσεις αλλού, πάντα υποδεικνύοντας την ανεύθυνα αμέλεια που επιδεικνύει η κυβέρνηση για τα δημοσιονομικά. Πάντα με παραξένευε το γεγονός ότι η κυβέρνηση χειριζόταν το όλο ζήτημα με τέτοιο τρόπο που με έκανε να συμπεράνω πως το διεθνές περιβάλλον, η πορεία της εθνικής οικονομίας και η επιδείνωση των δημοσιονομικών της ήταν πράγματα που αντιμετώπιζε με περιφρονητική αδιαφορία.

Η άρνησή της να σοβαρευτεί και να εγκύψει επί του του προβλήματος που προκαλεί η διόγκωση των κρατικών δαπανών και ελλειμμάτων είχε ως αποτέλεσμα να εκτιναχθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα του πρώτου εξαμήνου του τρέχοντος έτους στο στα 626,5 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο του 3,4% του ΑΕΠ. Το 2011, τη χρονιά που ο Χαρίλαος Σταυράκης χαρακτήρισε ως "έτος δημοσιονομικής εξυγίανσης" το δημοσιονομικό έλλειμμα εκτινάχθηκε μέσα στους πρώτους έξι μήνες σε ένα ποσοστό παραπλήσιο του 4% του ΑΕΠ που ήταν ο στόχος του για το έλλειμμα για ολόκληρο το έτος.

Η κατάσταση αυτή που είχε ήδη συντελεστεί μέχρι την 30ή Ιουνίου επιδεινώθηκε απότομα με την έκρηξη στο Μαρί, και την εκτόξευση του κόστους δανεισμού για την Κύπρο. Ως αυτά να μην ήταν αρκετά, επικρατεί μεγάλη αβεβαιότητα διεθνώς.

Η απάντηση της κυβέρνησης σε αυτήν την κατάσταση υπήρξε η υπαναχώρηση από συμφωνία με τα κοινοβουλευτικά κόμματα μέσα του Ιούλη, και η περιχαράκωση πίσω από τα κεκτημένα των συντεχνιών.

Η τακτική αυτή την οποία υπαγόρευσε ο Δημήτρης Χριστόφια και στον νέο του υπουργό Οικονομικών Κίκη Καζαμία, περιορίζει το βαθμό ευελιξίας της δημοσιονομικής πολιτικής, καθιστώντας τη χώρα ευάλωτη στην πιστωτική κρίση της ευρωζώνης που τείνει να εξαπλωθεί και στην Κύπρο.

Ενώ οι συνέπειες της θα είναι ανυπολόγιστες κυρίως σε ό,τι αφορά την απασχόληση, τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση δεν πείθουν τις αγορές πως είναι αποφασισμένη έστω και τώρα να κάνει ό,τι είναι δυνατό να την αποφύγει.

Γνώμονάς της είναι να μην δυσαρεστήσει ένα συντεχνιακό καρτέλ όχι να διαφυλάξει θέσεις εργασίας.

Η ανάγκη προσφυγής στο μηχανισμό στήριξης για τα αυξημένα ελλείμματα που θα προκύψουν φέτος και του χρόνου είναι ζήτημα χρόνου.

Με τα επιτόκια στην αγορά να κυμαίνονται για τον κρατικό δανεισμό μεταξύ 12% και 17% η δημιουργία πρόσθετων ελλειμμάτων καθίσταται απαγορευτικά δαπανηρή πολυτέλεια.

Ο μόνος τρόπος να παρακάμψει κάποιος αυτού του είδους τα προβλήματα είναι η εξάλειψη των ελλειμμάτων. Όταν δεν σε δανείζουν άλλο είτε μειώνεις τα έξοδά σου είτε αυξάνεις τις δαπάνες σου. Η Κυβέρνηση επικεντρώνεται και πάλι στη δεύτερη μέθοδο, έστω κι αν το περαιτέρω σφίξιμο της φορολογικής στρόφιγγας δεν απέδωσε το πρώτο εξάμηνο οπότε είχαν επιβληθεί δύο νέοι φόροι. Υποτιμά την επίδραση που έχει στην ανάπτυξη.

Ο μόνος παράγοντας που μπορεί να ελέγξει είναι τις δαπάνες, πράγμα που θα πείσει εκείνους που δανείζουν την Κύπρο πως είναι αποφασισμένη να εξυγιάνει τα δημοσιονομικά.

Αν δεν το πράξει, κι αν όλα όπως δείχνουν το έλλειμμα φτάσει το 7% του ΑΕΠ φέτος (σε έξι μήνες έφτασε το 3,4%, και τα όποια δημοσιονομικά μέτρα προτείνει ο Καζαμίας στην καλύτερη περίπτωση θα αντισταθμίσουν τις απώλειες λόγω της έκρηξης), θα είναι δύσκολο να βρει εκείνα τα πρόσθετα 600 εκατομμύρια που θα χρειαστεί να δανειστεί στην αγορά. Άρα θα ήταν καλύτερα να αρχίσει από τώρα να κόβει δαπάνες.