Το οικονομικό-κυπριακό πρόβλημα

Το πιο κάτω κείμενο δημοσιεύτηκε στους Financial Times την περασμένη εβδομάδα και παραθέτω αυτούσιο.

Τη μετάφραση που ετοίμασα στα γρήγορα θα τη βρείτε πιο κάτω.

The Cypriot question

April 7, 2011, by Emma Saunders - Cyprus is showing signs of stress. Credit ratings, yields, the banking sector and sentiment are all signalling distress. This tiny island economy,

roughly a tenth the size of Portugal, might defy the PIIGS acronym by needing help sooner than its eurozone peers Spain or Italy.

Redrawing the sovereign ratings map clearly showed what the ratings agencies thought. See the blue circle on the map, right. This heatmap

colours countries that have been heavily downgraded since the start of the year more red, and those that have been more heavily upgraded, green. Spain and Ireland are reddish. But Cyprus is clearly in the Portugal-and-Greece camp of dark red (high downgrades).

Next, yields. Bond yields are the cost of debt to the government, so rising yields are bad news. And they are certainly rising in Cyprus. Compare two auctions of six-month debt, one in January and the other in March. Yields rose from 2.02 per cent to 2.74 per cent in those two months. This level is higher than yields on the last two-year debt offering in January of 2010.

Cypriot banks would need €2.7bn to recapitalise if assumptions in the stress test materialise, Moody’s said last week. This might seem a small figure, given equivalent conversations about Ireland, but when you compare it to the size of the economy or the €500m fund announced by central bank governor Athanasios Orphanides, it is a worry. And economic sentiment is the second lowest in the eurozone, better only than Greece.

Add to this two other factors. The first is the state of stocks, which have not recovered since the financial crisis. The chart, right, shows the main Cyprus Stock Exchange index, hovering around 1,000. All of the boom-year gains have been wiped out and have yet to be recovered. The second factor – if another were needed – is the ongoing political tension. For evidence of the critical importance of politics, we need only glance at Ireland or Portugal.

There’s a lot of talk about the state of the Spanish economy and whether Spain might be next – understandably, given its size. Spain’s economy is five times the size of Portugal’s – itself ten times the size of that of Cyprus. It is the probability, rather than the significance, of problems that merits a look at Cyprus.

* * * * * * * * * * *

Το πρόβλημα της Κύπρου

7 Απριλίου, της Emma Saunders - H Κύπρος άρχισε να δείχνει σημάδια κόπωσης. Οι αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας, οι αποδόσεις, ο τραπεζικός τομέας και η οικονομική συγκυρία προσφέρουν μια καταθλιπτική εικόνα. Αυτό το μικρό νησί, περίπου το ένα δέκατο του μεγέθους της Πορτογαλίας, που δεν εκφράζε το ακρωνύμιο PIIGS ενδέχεται να χρειαστεί βοήθεια πριν από τους εταίρους του, την Ισπανία και την Ιταλία.

Ο σχεδιασμός του χάρτη πιστοληπτικής ικανότητας των κρατών δείχνει ξεκάθαρα αυτό που σκέφτηκαν οι οίκοι αξιολόγησης. Βλέπε τον γαλάζιο κύκλο στον χάρτη δεξιά. Ο 'χάρτης θερμοκρασιών' παρουσιάζει τις χώρες που έχουν υποβαθμιστεί σοβαρά από την αρχή του χρόνου με κόκκινο, αυτές των οποίων η πιστοληπτική ικανότητα αναβαθμίστηκε, πράσινες (Στμ: Δυστυχώς δεν έχω τον χάρτη αυτό). Η Ισπανία και η Ιρλανδία είναι κοκκινωπές. Η Κύπρος όμως είναι καθαρά, στο ίδιο στρατόπεδο με τη Πορτογαλία και την Ελλάδα των σκούρων κόκκινων (μεγάλες υποβαθμίσεις).

Ακολουθούν οι αποδόσεις. Οι αποδόσεις των ομολόγων που είναι το κόστος δανεισμούς της κυβέρνησης, και αυξανόμενες αποδόσεις είναι άσχημα νέα. Και αυξάνονται για την Κύπρο. Συγκρίνοντας δύο δημοπρασίες εξαμηνιαίων τίτλων, μιας τον Ιανουάριο και μιας τον Μάρτιο. Οι αποδόσεις αυξήθηκαν από 2,02% στο 2,74% μέσα σε δύο μήνες. Αυτό το επίπεδο ξεπερνά τις αποδόσεις των διετών ομολόγων που προσφέρθηκαν τον Ιανουάριο του 2010.

Οι κυπριακές τράπεζες θα χρειάζονταν 2,7 δις ευρώ για αναπλήρωση κεφαλαίων αν επιβεβαιωθούν οι υποθέσεις των τεστ αντοχής, είπε η Moody's την περασμένη εβδομάδα. Αυτό μπορεί να φαίνεται μικρό μέγεθος, δεδομένου ανάλογων συζητήσεων στην Ιρλανδία, αλλά γιατο μέγεθος της οικονομίας ή το ταμείο (Στμ. χρηματοοικονομικής σταθερότητας) των 500 εκ. ευρώ που ανακοίνωσε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Αθανάσιος Ορφανίδης, αποτελεί όμως πονοκέφαλο. Και ο δείκτης οικονομικής συγκυρίας είναι ο δεύτερος πιο χαμηλός στην ευρωζώνη, ξεπερνά μόνον αυτόν της Ελλάδας.

Προσθέσατε στα πιο πάνω ακόμη δύο παράγοντες: Ο πρώτος είναι πως η κατάσταση των μετοχών που δεν ανέκαμψαν από την χρηματοοικονομική κρίση. Το διάγραμμα δεξιά (Στμ. Δυστυχώς δεν είναι διαθέσιμο) παρουσιάζει τον δείκτη του ΧΑΚ να κυμαίνεται γύρω στο 1000. Όλο το χαμένο έδαφος από τις καλές χρονιές έχει εκμηδενιστεί και ακόμη δεν έχει ανακτηθεί. Ο δεύτερος παράγοντας, σαν και χρειαζόταν κι αυτός, είναι οι συνεχιζόμενες πολιτικες εντάσεις. Ως παράδειγμα για την κρίσιμη σημασία της πολιτικής, παραπέμουμε στην Ιρλανδία ή την Πορτογαλία.

Γίνεται πολύς λόγος για την κατάσταση της ισπανικής οικονομίας και για το κατά πόσον θα ήταν η σειρά της Ισπανίας - κι είναι λογικό δεδομένου του μεγέθους της. Η ισπανική οικονομία είναι πέντε φορές πιο μεγάλη απ' ό,τι η πορτογαλική, που είναι με τη σειρά της δέκα φορές αυτή της Κύπρου. Είναι η πιθανότητα, όχι η σημασία, των προβλημάτων που γιατί χρειάζεται να ρίξουμε μια ματιά στην Κύπρο.

Άνεργοι, ετοιμάστε τις βαλίτσες, κι άντε για την ξενιτειά

Τους πρώτους δύο μήνες του 2011, η Κύπρος πραγματοποίησε ένα πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα ύψους 62 εκ. ευρώ ως αποτέλεσμα της ταχείας αύξησης των κρατικών δαπανών και της ελαφράς μείωσης των κρατικών εσόδων, ανακοίνωσε σήμερα το Υπουργείο Οικονομικών.

Την ίδια περίοδο πέρσι, η Κύπρος κατέγραψε 9 εκατομμυρίων ευρώ πρωτογενές πλεόνασμα, που εκφράζει την τη διαφορά μεταξύ εσόδων και δαπανών, εξαιρουμένων των τοκοχρεολυσίων, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του υπουργείου.

Τα πράγματα όμως είναι πολύ χειρότερα αν ληφθεί υπόψιν και το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους.

Αυτό αυξήθηκε κατά 121% ετησίως την περίοδο αναφοράς (από 69,7 εκ. ευρώ σε 154,3 εκ. ευρώ), το δημοσιονομικό έλλειμμα σε ταμειακή βάση εκτινάχθηκε από 60,7 εκ. ευρώ σε 216,4 εκ. ευρώ, αναφέρει η ανακοίνωση. Την περίοδο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου, αυξήθηκαν οι κρατικές δαπάνες κατά 15% ετησίως σε 1,2 δις ευρώ ενώ τα κρατικά έσοδα μειώθηκαν κατά 0,3% σε 952,6 εκατομμύρια ευρώ.

Ο υπουργός Οικονομικών Χαρίλαος Σταυράκης είχε πει στις 17 Δεκεμβρίου στη Βουλή πως ενώ το 2010 ήταν έτος εξόδου από την κρίση, το 2011 θα ήταν έτος δημοσιονομικής εξυγίανσης. Προανήγγειλε μάλιστα πως το δημοσιονομικό έλλειμμα του τρέχοντος έτους θα περιοριστεί κοντά ή κάτω από το 4% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, σε σύγκριση με 5,3% του ΑΕΠ πέρσι.

Το πως θα το κατορθώσει αυτό ο υπουργός Οικονομικών δεν ξέρω. Αν συνεχίσει έτσι η αύξηση των δαπανών, θα χρειαστεί να αυξήσει τη φορολογία για να καλύψει το χαμένο έδαφος. Αν αυτή ή αύξηση της φορολογίας αφορούσε εξολοκλήρου τον ΦΠΑ, ο συντελεστής θα έπρεπε να εκτιναχθεί στο 25%.

Εν πάση περιπτώσει, οι επιλογές όλο και λιγοστεύουν. Ο Γλαύκος Χατζηπέτρου, αρχηγός των την κρατική μηχανή επί δικαία αμοιβή υπηρετούντων είπε πως οι τελευταίοι δεν θα ανεχθούν "οποιεσδήποτε φαλκιδεύσεις" σε μισθούς και συντάξεις.

Με αυτήν την ξεκάθαρη θέση του Χατζηπέτρου, τις κυβερνητικές αντιλήψεις περί οικονομίας και τη γενικότερή οικονομική πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση, η μόνη συμβουλή που μπορώ να δώσω σε έναν άνεργο που θέλει να τα βγάλει πέρα είναι να ετοιμάσει τη βαλίτσα του και να πάει μετανάστης.

Μια συκοφαντία, μια απολογία και μερικά ερωτήματα

Το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών μετέδωσε πριν από λίγο την ακόλουθη ανακοίνωση που παραθέτω αυτολεξεί:

"Γραπτή δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια

Αν η ατυχής αναφορά μου στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου σε πρώην Υπουργό ότι έλαβε ανεργιακό επίδομα, έθιξε συμπολίτες μας, ειλικρινά απολογούμαι. Είμαι από τους ανθρώπους που όταν διαπράξουν λάθος, και ως άτομο και ως ηγέτης, συνηθίζω να προβαίνω σε αυτοκριτική.

Διαβεβαιώνω τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας ότι μαζί με τους συνεργάτες μου απερίσπαστος συνεχίζω το σοβαρό και πολυδιάστατο έργο που η Κυβέρνηση παράγει προς όφελος του λαού και της Κύπρου μας. Αυτό το έργο με πλήρη τεκμηρίωση παρουσιάσαμε στη συνέντευξη Τύπου".

Κύριε πρόεδρε, μου επιτρέπετε να ρωτήσω ένα δυο πράγματα;

Γιατί παίρνετε την πολιτική τόσο προσωπικά για να αναγκάζεστε να συκοφαντείτε πολιτικούς σας αντιπάλους με κατηγορίες που δεν μπορείτε εν συνεχεία να στηρίξετε;

Ποιος σας έδωσε αυτήν την "πληροφορία";

Ποιος σας συμβούλεψε να την "αποκαλύψετε";

Επίσης, κάτι σχετικό με τον κατάλογο του Γλαύκου Χατζηπέτρου με τους φοροφυγάδες: Ο ίδιος λέει πως τον πήρε από μια "ανώνυμη" πηγή πριν τρεις μέρες και γνωρίζει πως είναι αυθεντικός.

Εσείς είπατε πριν δύο μέρες πως τον έχει και ίσως τον δημοσιεύσει. Γιατί δεν του τον ζητήσατε; Ποιος του επιβεβαίωσε την αυθεντικότητά του; Γιατί δεν κινήσατε διαδικασίες για είσπραξη των οφειλομένων και τιμωρία όσων αφήνουν να διαρρέουν σε αναρμόδιους τέτοιου είδους πληροφορίες; Και τέλος, γιατί συμπεριλαμβάνετε τον εκβιασμό στη πολιτική σας εργαλειοθήκη;

Βαράτε, πληρώστε, τελειώσατε!

Σήμερα ήθελα να ασχοληθώ αρχικά με τη χτεσινή διάσκεψη Τύπου του Δημήτρη Χριστόφια, αλλά κρίνοντας (α) από την ανταπόκριση των αναγνωστών με σχόλια στις τελευταίες αναρτήσεις και (β) από το ότι βαρέθηκα να τον ακούω, να τον βλέπω μπροστά μου και να τον σκέφτομαι, αποφάσισα να γράψω μια άλλη ανάρτηση που ίσως να είναι κάπως πιο ενδιαφέρουσα.

Όλοι θυμόμαστε εκείνους τους αστυνομικούς που τον Δεκέμβρη του 2005 βασάνιζαν δύο φοιτητές για 45 λεπτά όπως κατέγραψε μια ερασιτεχνική κάμερα ενός πολίτη. Όλοι θυμόμαστε επίσης πως αυτοί οι δέκα αστυνομικοί σταμάτησαν τους δύο φοιτητές στην οδό Αρμενίας, άρχισαν να τους κακοποιούν και όταν τέλειωσαν το έργο τους, τους μετέφεραν στον αστυνομικό σταθμό Λυκαβηττού όπου συνέχισαν να τους κακοποιούν. Μετέπειτα, οι αστυνομικοί αυτοί κατέθεσαν μηνύσεις εναντίον των φοιτητών για σωματική βλάβη.

Οι εν λόγω αστυνομικοί βρέθηκαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου όταν διέρρευσε το βίντεο αυτό από τον Πολίτη μετά από μήνες (η τότε Επίτροπος Διοίκησης κατέβαλλε αγωνιώδεις προσπάθειες να κουκουλωθεί η υπόθεση) και αθωώθηκαν το 2009 πρωτόδικα απορρίπτοντας τη βιντεοταινία. Το Ανώτατο εν συνεχεία απεφάνθη πως το βίντεο έπρεπε να γίνει αποδεκτό και για να μην τα πολυλογούμε, οι δεκά τελικά καταδικάστηκαν σε ποινές φοιλάκισης με αναστολή.

Η ιστορία δεν τέλειωσε όμως εκεί. Εναντίον των δέκα κινήθηκε πειθαρχική διαδικασία από την ίδια την Αστυνομία και καταδικάστηκαν σε χρηματικές ποινές 800 ευρώ.

Παρακαλώ διαβάστε την ανακοίνωση Τύπου που η Αστυνομία εξέδωσε πριν λίγο:

ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΡ. 3

Απόφαση Πειθαρχικής Επιτροπής για την ποινική καταδίκη μελών της Αστυνομίας

Η Πειθαρχική Επιτροπή που συνεδρίασε σήμερα στο Αρχηγείο Αστυνομίας υπό την Προεδρία της Βοηθού Αρχηγού Εκπαίδευσης κ. Μαριάννας Φραντζή, σε σχέση με την πειθαρχική υπόθεση που κινήθηκε εναντίον δέκα μελών της Αστυνομίας με αφορμή πρόσφατη ποινική καταδίκη για το αδίκημα της επίθεσης μετά πραγματικής σωματικής βλάβης, αποφάσισε την επιβολή χρηματικής ποινής μέχρι οκτώ ημερομισθίων (ποσό που αντιστοιχεί σε €800 περίπου), στους δέκα κατηγορούμενους, στη βάση των επιβληθεισών ποινών και του σκεπτικού του ποινικού Δικαστηρίου.

Κυρία Μαριάννα μου, πολύ καλή εκπαίδευση κάνατε. Και εις ανώτερα! Ελπίζω όμως να καταλαβαίνετε πως την επόμενη φορά που θα μου κάνει αστυνομικός νόημα να σταματήσω, πως εγώ θα έχω ένα σημαντικό κίνητρο να το βάλω στα πόδια...

Ο ίλιγγος του πολιτικού πολιτισμού

"Το θέμα της οικονομίας απλώς χρησιμοποιείται κατά κόρον, με απαράδεκτο τρόπο, ενοχοποιώντας την Κυβέρνηση την ώρα που καμιά ευθύνη δεν έχει για την πρόσφατη υποβάθμιση, καμιά απολύτως ευθύνη. Οι ευθύνες είναι αλλού, είναι σε αυτούς που έχουν δημιουργήσει, θα έλεγα, ένα μπλοκ, μια συμμαχία, για να κτυπούν αλύπητα την Κυβέρνηση για τα της οικονομίας και για την κρίση, η οποία έρχεται από έξω, και δημιουργούν πανικό στον κόσμο," Δημήτρης Χριστόφιας, Πρόεδρος της Δημοκρατίας, 1 Απριλίου 2011.

"Δεν είναι η πλέον υπεύθυνη τοποθέτηση οποιουδήποτε αξιωματούχου της Δημοκρατίας να αποποιείται των συλλογικών ευθυνών που όλοι μας έχουμε για να διατηρήσουμε την καλή πορεία της οικονομίας," Αθανάσιος Ορφανίδης, διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, 4 Απριλίου 2011.

Κύριε Πρόεδρε, συνεχίστε το βιολί σας. Δεν ξέρω αν έτυχε καμιά φορά να περάσει από το μυαλό σας η σκέψη πως οι πραγματικοί ηγέτες είναι αυτοί που αναλαμβάνουν ευθύνες και δεν υφαίνουν συνωμοτικές φαντασιώσεις στο νου τους για να δικαιολογήσουν την αποτυχία της πολιτικής τους.

Βεβαίως, ως άτομο έχετε κάθε δικαίωμα να πέφτετε όσο χαμηλά θέλετε, αλλά ως πρόεδρος, συμπαρασέρνετε και το επίπεδο του πολιτικού πολιτισμού.

Κρίνοντας όμως όχι μόνο από τον πολιτικό σας λόγο, αλλά και τον πολιτικό σας βίο, ένα ψηλό επίπεδο πολιτικού πολιτισμού, μάλλον σας προκαλεί ίλιγγο.

Ξέρω, σας πέφτει βαρύ, αφού αυτό δεν ήταν στην ύλη των σπουδών σας στη Σοβιετική Ρωσία άλλωστε...

Αψηφώντας τη λογική "με σοβαρότητα"

"Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να χειρίζεται τα θέματα της οικονομίας με σοβαρότητα".

Τάδε έφη ο Στέφανος Στεφάνου.

Κατ' αρχήν όμως πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως ο πρώην γενικός γραμματέας της ΕΔΟΝ καθώς και ο εκπροσωπούμενός του διαφωνούν κάθετα με το μοντέλο της οικονομίας της αγοράς. Αυτό που το 2008 ισχυρίστηκαν πως θα μπορούσαν να το διαχειριστούν καλύτερα από κάθε άλλο. Δυστυχώς, το μόνο σοβαρό στοιχείο της οικονομικής τους αντίληψης είναι οι σοβαρές διαφωνίες τους με την αναγκαιότητα σεβασμού βασικών νόμων της οικονομίας. Των οποίων η μη τήρηση συνεπάγεται όμως σοβαρό κόστος.

Η διαπίστωση αυτή θέτει αυτόματα και το ερώτημα, πως μπορεί μια ομάδα κυβερνώντων να χειριστεί μια οικονομία της αγοράς "με σοβαρότητα", τη στιγμή που δεν πιστεύουν σε αυτήν. Είναι δυνατόν για παράδειγμα να θεωρήσουμε δυνατόν ένας π.χ. ισλαμιστής να γίνει σοβαρός επίσκοπος και να εφαρμόζει και να κηρύττει τον Χριστιανισμό ενόσω παραμένει ισλαμιστής; Ή τον εαυτό του θα κοροϊδεύει ή τους εκκλησιαζόμενούς του ή και τα δύο. Μόνη η κοροϊδία θα είναι σοβαρή.

Εν πάση περιπτώσει, ο Στέφανος Στεφάνου ως κυβερνητικός εκπρόσωπος καλά κάνει να υπερασπίζεται το έργο της κυβέρνησης που εκπροσωπεί. Για αυτό άλλωτε πληρώνεται. Αν όμως βρει λίγο χρόνο καλά θα κάνει να διερωτηθεί πότε η κυβέρνηση χειρίστηκε τι με σοβαρότητα. Ας δούμε λοιπόν, πως με αυτήν τη σοβαρότητα φτάσαμε να έχουμε την τέταρτη χειρότερη πιστοληπτική ικανότητα μέσα στην Ευρωζώνη.

• Οι δημόσιες δαπάνες εκτινάχθηκαν εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και πιστωτικής κρίσης στην ευρωζώνη από 43% επί του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος το 2008 στο 50% του ΑΕΠ το 2010 και αναμένεται να παραμείνουν κοντά στο 50% του ΑΕΠ και το 2011.
• Την ίδια περίοδο, αυξήθηκαν οι συνολικές κρατικές δαπάνες προσωπικού από 12,7% του ΑΕΠ το 2008 σε 15% του ΑΕΠ πέρσι και προβλέπεται πως θα αυξηθούν περαιτέρω στο 15,3% του ΑΕΠ φέτος.
• Οι κοινωνικές δαπάνες ως ποσοστό επί του ΑΕΠ αυξήθηκαν από 5,8% το 2008 σε 7,2% το 2010 και αναμένεται να μειωθούν στο 7,1% φέτος.
• Οι συνολικές δαπάνες του κράτους προβλέπεται πως θα είναι αυξημένες φέτος κατά 18% σε σχέση με αυτές του 2008, ενώ τα έσοδα θα είναι μειωμένα κατά 10,7% επίσης σε σχέση με το 2008.
• Το δημόσιο χρέος εξαιρουμένου του χρέους προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων εκτιμάται πως αυξήθηκε από 8,3 δισεκατομμύρια το 2008 σε 10,6 δισεκατομμύρια το 2010 και προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω σε 11,3 δισεκατομμύρια φέτος.
• Ως ποσοστό επί του ΑΕΠ το δημόσιο χρέος αυξήθηκε από 48,4% το 2008 σε 61% πέρσι και προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω στο 63,3% φέτος.
• Το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε από 3,5% τον Αύγουστο του 2008 σε 7,2% τον περασμένο Φεβρουάριο.
• Μέσα σε ένα χρόνο η κυβέρνηση πήρε από τους φορολογούμενους 55 εκατομμύρια ευρώ για να σώσει τη Eurocypria και τις Κυπριακές Αερογραμμές, χωρίς να το πετύχει στην περίπτωση της πρώτης και να είναι αμφίβολη η επιβίωση της δεύτερης, ενώ οι φορολογούμενοι θα πρέπει να καταβάλουν πρόσθετα 7,2 εκατομμύρια ευρώ για να αποζημιωθούν οι εργαζόμενοι της Eucypria με κατά μέσον όρο 28,5 χιλιάδες ευρώ ο καθένας.

Και ενώ επίκεινται πρόσθετες υποβαθμίσεις όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών μια μέρα μετά την υποβάθμιση από τους Standard & Poor's, η κυβέρνηση αρνείται να πάρει κάποιες γενναίες αποφάσεις και να παγώσει πλήρως τους μισθούς στο δημόσιο (αν δεν θέλει να βάλει τουλάχιστον σε αυτούς ψαλίδι), να αναδιαρθρώσει την ΑΤΑ (αν δεν θέλει να την καταργήσει), να μεταρρυθμίσει το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (αν δεν θέλει να το δει να καταρρέει) και να καταστήσει την αγορά εργασίας πιο ευέλικτη (αν δεν θέλει να διασφαλίσει τα κεκτημένα των εργαζομένων εις βάρος της ευημερίας των ανέργων).

Αντί τούτου, ακούμε από τη Σωτηρούλα Χαραλάμπους "συνταρακτικά αποκαλύψεις" πως με "για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε το πρόβλημα της ανεργίας χρειάζεται ανάπτυξη," ωσάν κι αυτό ήταν το μυστικό. Και την ίδια ώρα, την βλέπουμε να παραμένει εγκλωβισμένη μέσα στην αντίληψη περί εργασιακής πολιτικής που της έγινε πεποίθηση υπηρετώντας στην ΠΕΟ, αποκηρύττοντας κάθε πρόταση να καταστεί η εργασία πιο ευέλικτη όσο λογική κι αν είναι.

Αντί πρωτοβουλιών για να αποφευχθούν τα χειρότερα, ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας δεν φαίνεται να ανησυχεί για τις εξελίξεις μια και η κατάσταση της οικονομίας "ασφαλώς" δεν είναι τραγική, επιρρίπτοντας τις ευθύνες για την πρόσφατη υποβάθμιση σε άλλους. "Οι ευθύνες είναι αλλού, είναι σε αυτούς που έχουν δημιουργήσει, θα έλεγα, ένα μπλοκ, μια συμμαχία, για να κτυπούν αλύπητα την Κυβέρνηση για τα της οικονομίας και για την κρίση, η οποία έρχεται από έξω, και δημιουργούν πανικό στον κόσμο," μας είπε. Κριτική ανεπιθύμητη, αυτοκριτική ούτε να το σκέφτεσαι.

Και ενώ τα αδιέξοδα της κυβερνητικής οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής γίνονται όλο και πιο απελπιστικά, ο Στέφανος Στεφάνου μας διαβεβαιώνει πως η κυβέρνηση όχι μόνο προτίθεται να συνεχίσει την πορεία που χάραξε αλλά επίσης εμμέσως πλην σαφώς ζήτησε από τα υπόλοιπα κόμματα να την υποστηρίξουν. "Θα ανέμενε κανείς ότι η άδικη υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας μας από τους Standard and Poor’s θα μας έβρισκε όλους ενωμένους".

Έλεος!

Και εγένετο κυπριακή πιστωτική κρίση...

Λοιπόν, έχουμε και λέμε...

Το 2008, ξέσπασε η διεθνής οικονομική κρίση. Οι συνολικές κρατικές δαπάνες τότε ανήλθαν σε 7,4 δισεκατομμύρια ευρώ ή 42,7% του ΑΕΠ. Η οικονομία τότε είχε κάποια δυναμική και αναπτυσσόταν με ρυθμό 3,6%. Εσείς κύριες Σταυράκη είπατε πως θα τη διατηρούσε και θα συνέχιζε να μεγεθύνεται αφού δεν "η κρίση δεν θα μας επηρεάσει". Επιτεύχθηκε δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,9% του ΑΕΠ.

Το 2009, αυξήσαμε τις δαπάνες κατά 371 εκατομμύρια στα 7,7 δις ή 45,7% του ΑΕΠ. Η οικονομία που θα έμενε ανεπηρέαστη, συρρικνώθηκε τελικά κατά 1,7%. Όταν η κυπριακή βουλή και συζητούσε και ψήφιζε τον προϋπολογισμό, το κόστος δανεισμού της Ελλάδας είχε ήδη αρχίσει να αυξάνεται. Ο χρόνος, μέσα στον οποίο η Κύπρος εξέδωσε δύο ομόλογα έκαστο ύψους 1 δισεκατομμυρίου, έκλεισε με δημοσιονομικό έλλειμμα 6,1% του ΑΕΠ.

Για το 2010 προϋπολογίσαμε μια αύξηση των κρατικών δαπανών κατά 997,4 εκατομμύρια ευρώ στα 8,7 δις ευρώ για "να βγάλουμε την οικονομία από την κρίση" με αποτέλεσμα οι κρατικές δαπάνες ως ποσοστό επί του ΑΕΠ να φτάσουν το 50% του ΑΕΠ. Ο χρόνος, μέσα στον οποίο η Ελλάδα αναγκάστηκε να προσφύγει σε μηχανισμό διάσωσης εφαρμόζοντας ένα αυστηρό πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής που επεξεργάστηκε και υπαγόρευσε η "τρόικα" έκλεισε με έλλειμμα 5,3% του ΑΕΠ και ένα ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 1%. Μετά την Ελλάδα αναγκάστηκε και η Ιρλανδία να ζητήσει στήριξη από τον μηχανισμό στήριξης που συστάθηκε πέρσι.

Μπήκαμε ήδη στο 2011 που εσείς κύριε Σταυράκη κήρυξατε ως "έτος δημοσιονομικής εξυγίανσης", αυξάνοντας τις δαπάνες κατά 137 εκατομμύρια στα 8,9 δισεκατομμύρια ή 49,4% του ΑΕΠ. Ήδη, οι αγορές από τις οποίες η Κύπρος ζητά συνέχεια βερεσέδια άρχισαν να τρίζουν τα δόντια τους, αφού έγιναν "νευρικές", όπως μας είπατε. Και από τα νεύρα τους, άρχισαν να δαγκώνουν. Το κράτος αναγκάστηκε να προσφέρει στους αγοραστές των γραμματίων 26 εβδομάδων που εξέδωσε τη περασμένη εβδομάδα 72 μονάδες βάσης περισσότερη απόδοση απ' ό,τι τον Δεκέμβριο. Η έκδοση νέου διεθνούς ομολόγου φέτος φαίνεται να αναβάλλεται μέχρι νεωτέρας. Αρχικά ήταν να εκδοθεί στα τέλη του χρόνου, όπως κύριε Σταυράκη είχατε πει τον Δεκέμβρη πριν μας πείτε δύο μήνες και αργότερα πως θα εκδιδόταν τον Μάιο ή Ιούνιο. Τώρα μας λέτε πως χρειαζόμαστε "ευελιξία" ώστε να αποταθούμε "όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες" είτε στην εγχώρια είτε στη διεθνή αγορά. Και ευτυχώς, λέτε, δανειστήκαμε τους περασμένους μήνες και φτιάξαμε και "απόθεμα", ώστε να χρηματοδοτήσουμε το δημοσιονομικό έλλειμμα που θα ανέλθει "κοντά στο 4% του ΑΕΠ" αυτόν τον χρόνο στον οποίο η οικονομική ανάπτυξη θα επιταχυνθεί στο 1,5%.

Μετά την τελευταία υποβάθμιση, περιμένουν νέες, είπατε. Και μια και αυτοί οι Standard & Poor's μας υποβάθμισαν λόγω του μεγέθους των τραπεζών μας και μια και την ευθύνη για το τραπεζικό σύστημα το έχει η Κεντρική Τράπεζα που είναι "ανεξάρτητη", τα χέρια σας είναι δεμένα. Άλλωστε, οι S&P δεν ανέφεραν πουθενά στο κείμενό τους τη δημοσιονομική κατάσταση της Κύπρου, έτσι δεν μας είπατε;

Ε, λοιπόν κύριε Σταυράκη, υπάρχουν λύσεις και για τις τράπεζες. Θα μπορούσατε να τις παροτρύνετε ή να τις αναγκάσετε να πουλήσουν τις εργασίες που έχουν στο εξωτερικό. Ή να τους πείτε να φύγουν, να πάνε σ' άλλη γη, να πάνε σ' άλλες θάλασσες. Ό,τι δεν λύεται κόβεται. Ειδικά όταν έχετε κάποιους να έχουν ευθύνη για την εποπτεία του τραπεζικού συστήματος, τους οποίους δεν εμπιστεύεστε αλλά και των οποίων τις υποδείξεις και συμβουλές τους αψηφάτε, παρόλο που αυτοί που σας τις δίνουν έχουν κύρος και αξιοπιστία διεθνώς.

Άλλωστε, είναι βέβαιο πως με μια αύξηση των φορολογικών συντελεστών θα μπορεί να αναπληρωθεί το κενό που θα δημιουργήσει μια συρρίκνωση του μεγέθους ή φυγή των τραπεζών στα δημοσιονομικά. Τόσο απλά, γλιτώνετε από ένα βραχνά!

Εν πάση περιπτώσει, τα μόνα πράγματα που μπορεί κάποιος σας ευχηθεί , είναι καλή τύχη και νάναι αρκετά μεγάλο το απόθεμα με τα βερεσέδια που έχετε συγκεντρώσει ώστε εξαντλώντας κάθε ίχνος ρευστότητας στη εγχώρια αγορά, με ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται, να μη χρειαστεί να αποταθείτε στη διεθνή αγορά για νέα δανεικά, ακόμη κι όταν θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν διάφορα χρεόγραφα που λήγουν τον Μάιο και Ιούνιο συνολικού ύψους 475 εκατομμυρίων ευρώ.

Κι ο λόγος που το λέγω είναι πως αντιλαμβάνομαι κι εγώ τη νευρικότητά σας όταν οδεύει το κόμμα σας σε βουλευτικές εκλογές όπως και αυτήν του Προέδρου, μια και ενώ οι δανειστές σας άρχισαν να ανησυχούν για το αν θα πάρουν πίσω τα λεφτά τους, τα δικά σας περιθώρια για χουβαρντιλίκια εξαντλήθηκαν.

Υ.Γ. Η συμβουλή μου είναι να προσφύγετε στο μηχανισμό στήριξης έγκαιρα πριν το πράξουν ενδεχομένως οι Ισπανοί ή και οι Ιταλοί, γιατί τότε μπορεί να μην έχει μείνει τίποτα, οπότε θα πάτε για ΔΝΤ σκέτο...