Κυριακή 31 Ιουλίου 2011
Και όμως, ελπίδα υπάρχει
Τετάρτη 27 Ιουλίου 2011
Η φούσκα των ψευδαισθήσεων
Κυριακή 24 Ιουλίου 2011
Ο Χριστόφιας και το τίμημα της ανωριμότητας μιας κοινωνίας
Παρασκευή 22 Ιουλίου 2011
Ώδινεν όρος και έτεκεν μυν
Τετάρτη 20 Ιουλίου 2011
Η ιστορία του Γιάννη του Τσαντίλα
Οίκος Moody’s: η ιστορική αξιoλόγηση των αξιολογητών
γράφει ο Γιώργος Δαμιανός
Ποιος ήταν ο John Moody; Τι σημαίνει το όνομά του; H ιστορία του οίκου Moody’s.
Η λέξη Moody’s έχει μπει, πλέον στην καθημερινότητα μας. Στο ελληνικό λεξιλόγιο πριν ή μετά τη λ. Moody’s υπάρχει η λέξη υποβάθμιση. Το όνομα είναι βαρύγδουπο και προβάλλεται ως “έγκυρο” από τα ελληνικά και ξένα Μ.Μ.Ε. Οι εκθέσεις το οίκου Moody’s ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις και υποθηκεύουν το σήμερα και το αύριο του πλανήτη, αφού καθορίζουν το αν θα δανειστεί, και με ποιους όρους, μια χώρα. Υποθηκεύει το μέλλον του πλανήτη, γιατί ως γνωστόν, τα δανεικά αυτά θα τα πληρώσουν και οι μελλοντικές γενιές.
Τα πρώτα βήματα του John Moody/ Τζον Μούντι
Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι η επωνυμία Moody’s προέρχεται από το επώνυμο ενός, μάλλον, αποτυχημένου δημοσιογράφου / οικονομικού αναλυτή, που έδρασε στις ΗΠΑ στις αρχές του 20ου αιώνα. Το πλήρες όνομα του ήταν Τζον Μούντι (John Moody, 1868 – 1958) και στα Ελληνικά θα μπορούσαμε να το αποδώσουμε ως Γιάννης Τσαντίλας.
Ο Γιαννάκης, λοιπόν, ξεκίνησε ως δημοσιογράφος, δίχως πανεπιστημιακές γνώσεις (στα γεράματα θα του δώσουν onoris causa, πτυχίο στη Νομική) και κάπου στο μεσοστράτι της ζωής του (το 1909) αποφάσισε να ασχοληθεί με ένα μεσιτικό/ χρηματοοικονομικό γραφείο στη Νέα Υόρκη. Ήταν έξυπνο παιδί, παιδί της πιάτσας και καθώς το μάτι του έκοβε, όπως κόβει σε όλα τα λαμόγια (τα μυωπικά τους ματάκια βλέπουν τα κοντινά αλλά χάνουν τα μακρινά) αποφάσισε να εισάγει για πρώτη φορά έναν πίνακα αξιολόγησης στις επενδύσεις των σιδηροδρόμων. Ο Τζον Μούντι (ή Γιάννης Τσαντίλας) υπεραπλουστεύοντας κάθε έννοια οικονομίας φτιάχνει έναν κατάλογο (ανάλογο με την αξιολόγηση των κινηματογραφικών ταινιών σε ένα σημερινό έντυπο) και με γράμματα (ΑΑΑ, ΑΑ, Α…) αντί για αστερίσκους βαθμολογεί τις επενδύσεις στους σιδηροδρόμους των Η.Π.Α. Η απλότητα του θέματος άρεσε στους επενδυτές και το όνομα του Γιαννάκη ξεχωρίζει. Πολύ γρήγορα o “Γιαννάκης Τσαντίλας” αυτοαναβαθμίζει το γραφειάκι του και από μεσίτης αυτοανακηρύσσεται πραγματογνώμονας επιχειρήσεων. Βγάζει χρήματα, δηλαδή, πουλώντας πληροφορίες για τη βιωσιμότητα των εταιρειών και αξιολογεί, με τον τρόπο που αξιολογούν τα λαμόγια τη βιωσιμότητα άλλων επιχειρήσεων αλλά και την εμπορευσιμότητα των μετοχών. Η αμοιβή του είναι υψηλή (σήμερα, για κάτι αντίστοιχο παίρνει, περίπου, 150.000 ευρώ καθώς και ποσοστά από τις αγοροπωλησίες των μετοχών) αλλά ας όψεται η ανασφάλεια του κοσμάκη, καθώς ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη και κανένας δεν ξέρει (ούτε και ο ίδιος ο Μούντι, ο Τσαντίλας, πως θα καταλήξει). Η ανασφάλεια του κοσμάκη αυξάνεται όλο και περισσότερο, γιατί μετά τον πόλεμο και τις κοινωνικά άστοχες συμβουλές του Γιαννάκη (που συμπυκνώνονται στο “βαθυστόχαστο” δόγμα “αρπάξτε, ξεσκίστε, τελειώσατε”) η Αμερική θα οδηγηθεί το 1929 στο χρηματιστηριακό κραχ με παγκόσμιες επιπτώσεις. Κατά ορισμένους ο Γιαννάκης, ο Μούντι, δεν είχε πάρει είδηση για το επερχόμενο κραχ και γι αυτό δεν ενημέρωσε τους πελάτες του (είπαμε ότι τα λαμόγια πάσχουν από μυωπία, αλλά ο Γιαννάκης, μάλλον, είχε και πρεσβυωπία). Μάλιστα, οι κακές γλώσσες λένε ότι οι συμβουλές/αρπαχτές του Γιαννάκη είχαν σημαντικό μερίδιο στο να οδηγηθούν οι Η.Π.Α. στο κραχ.
Αυτοανακηρύσσεται αξιολογητής των κρατικών ομολόγων
Μετά το Β’ παγκόσμιο πόλεμο λόγω της παγκόσμιας πρωτοκαθεδρίας τους, οι Η.Π.Α. δανείζουν ανεξέλεγκτα τις χώρες που ελέγχουν και το ίδιο κάνουν και τα χρηματοπιστωτικά της ιδρύματα. Η ευθυνοφοβία ή η ανικανότητα, όμως, των κρατικών υπαλλήλων δημιουργεί την ανάγκη για τη γνωμοδότηση ενός εμπειρογνώμονα, ο οποίος θα γνωματεύει, αν η τάδε χώρα είναι και φερέγγυος για να τη δανείσουν. Ο Αμερικανός υπάλληλος που διαχειρίζεται το αποθεματικό “του δείνα” σωματείου φορτηγατζήδων θέλει να επενδύσει τα χρήματα των ασφαλισμένων αλλά, δυστυχώς, δεν έχει ξανακούσει τις μισές χώρες του πλανήτη. Πως θα δανείσει μια χώρα που δεν ξέρει την ύπαρξη της;
Τη λύση αναλαμβάνει να τη δώσει ο Γιαννάκης, ο Τσαντίλας. Από μεσίτης και εμπειρογνώμονας επιχειρήσεων αυτοανακηρύσσεται “αξιολογητής” των κρατικών ομολόγων και βαθμολογεί την πιστοληπτική ικανότητα όλων των κρατών του πλανήτη. Προσλαμβάνει μια φουρνιά 25χρονων αριστούχων των καλύτερων πανεπιστημίων της υφηλίου (τσοχλανοπαρέα αριστούχων) και χωρίς πρότυπα, δίχως οικονομετρικά κριτήρια αλλά με προσωπικές εκτιμήσεις κάποιων υπαλληλίσκων, που οι ίδιοι αυτοχαρακτηρίζονται “σαΐνια με ένστικτο” αποφασίζουν ότι η τάδε χώρα πρέπει να πληρώσει ένα συγκεκριμένο επιτόκιο, αν ζητήσει δανεικά, η άλλη χώρα ένα υψηλότερο, ενώ η τρίτη δεν πρέπει να δανειστεί καθόλου, γιατί είναι αναξιόπιστη. Αυτοί οι έγκυροι οικονομικοί αναλυτές, όπως αυτάρεσκα αυτοαποκαλούνται, εξανεμίζουν τον ιδρώτα των εργαζομένων και υποθηκεύουν το μέλλον γενεών και γενεών.
Τη δόξα της τσοχλανοπαρέας του Γιαννάκη ζήλεψαν και άλλοι παρόμοιοι “οίκοι”, όπως οι: Standard and Poors, Fitch, που αν και φαίνονται ως ανταγωνιστές έχουν ένα κοινό στοιχείο: την αδιαφάνεια. Κανένας δε δημοσιοποιεί τα στοιχεία αξιολόγησης και θεωρούν απόρρητο τις πηγές στις οποίες στηρίζονται οι “πληροφορίες τους”, για το αν μια χώρα μετά από 30 χρόνια θα είναι ικανή να αποπληρώσει τα δανεικά που πήρε (τι να σου κάνει το Χάρβαρντ, αυτό δεν το γνωρίζει ούτε η Κατίνα, η Σμυρνιά, που έχει και κληρονομικό χάρισμα!!!).
Ο Γιαννάκης ο Τσαντίλας δεν μπορούσε να φανταστεί ότι το μαγαζάκι του που στηριζόταν, το 1909, στην προσωπική λαμογιά, ενός αγράμματου και είχε σκοπό να κάνει καμιά αρπαχτή, θα διοικείται, σήμερα, από ανέραστα μαθητούδια και θα ελέγχει τον πλανήτη. Βλέπετε, δεν μπορούσε να προβλέψει ότι θα εξαφανιστούν οι πολιτικοί από τον πλανήτη. Και δε μιλάμε για την Ελλάδα ή την Πορτογαλία (ποιος νοιάζεται, άλλωστε;) αλλά μιλάμε για τον τρόμο στα μάτια του Ομπάμα και της Μέρκελ, όταν αναμένουν την έκθεση του οίκου Moody’s.
Και ενώ η κήνσωρ Μέρκελ δεν κουράζεται να προσβάλλει και να “νουθετεί” τους Έλληνες, δε λέει κουβέντα για όλους αυτούς τους ανεξέλεγκτους “οίκους”, που καταλύουν κάθε έννοια πολιτικής. Μόνο τις προάλλες σαν να ξύπνησε από τρομερό εφιάλτη η κυρία Μέρκελ ψέλλισε: “Δε θα επιτρέψουμε στους οίκους να μας στερήσουν την ελευθερία μας να αποφασίσουμε”. Το είπε, ήπιε λίγο νερό και ξανακοιμήθηκε ονειρευόμενη ότι κάποτε θα γίνει πολιτικός.
Δευτέρα 18 Ιουλίου 2011
Το φάντασμα του Μοντσεγκορσκ και του παρελθόντος
Δευτέρα 11 Ιουλίου 2011
Η πολιτική του "πωλείται κώλος" κι η αποθέωσή της
Για τους Αχμαντινετζάντ και Άσσαντ, όλα χαλάλι τους
- Κύριε Χριστόφια, γιατί δεν καταστρέψατε το φορτίο που κατείσχαν οι αρχές του κράτους το 2009;
- Γιατί δεν επιτρέψατε σε τρίτους να το πάρουν και να το καταστρέψουν;
- Γιατί το κρατήσατε και το αποθηκεύσατε σε βάση της Εθνικής Φρουράς;
- Τι χάρη χρωστάτε στον Αχμαντινετζιάντ και στον Άσσαντ και το κρατήσατε;
- Τι σας έκανε να πιστεύετε πως οφείλετε σε Ασσαντ και Αχμαντινετζιάντ εκδουλεύσεις;
- Πιστεύατε ειλικρινά πως τα εκρηκτικά αυτά θα μπορούσαν να μείνουν εκεί για πάντα ή να επιστραφούν στους Ιρανούς ή τους Σύρους;
- Έχετε αντιληφθεί το διπλωματικό και πολιτικό κόστος της συναναστροφής σας με περιθωριακούς ηγέτες της διεθνούς πολιτικής της συνομοταξίας των Αχμαντινετζιάντ, Άσσαντ, Κάστρο, Τσάβες και Μεντβέντεβ;
- Έχετε αντιληφθεί πόσο ανυπολόγιστες είναι οι συνέπειες της επιλογής σας να κρατήσετε τα εκρηκτικά στη βάση στο Μαρί τα εκρηκτικά;
- Έχετε αντιληφθεί πως η πολιτική σας κόστισε ανθρώπινες ζωές και οδήγησε την κοινωνία δεκαετίες πίσω;
Σάββατο 9 Ιουλίου 2011
Η ώρα της ρεαλπολιτίκ
Η αύξηση του κόστους χρηματοδότησης για την κυπριακή κυβέρνηση τους τελευταίους μήνες δεν αντιμετωπίστηκε μέχρι τώρα με την απαραίτητη σοβαρότητα. Είναι πιθανόν να είχε αρχικά επικρατήσει στο υπουργείο οικονομικών η πεποίθηση πως η εξέλιξη αυτή ήταν απλώς σύμπτωμα μιας παροδικής συγκυρίας που θα υποχωρούσε με την έγκριση της πέμπτης δόσης για την Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, γεγονός που θα απέτρεπε, για την ώρα τουλάχιστον, την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Ως εκ τούτου, οι προσπάθειες του υπουργείου Οικονομικών επικεντρώθηκαν μεσούσης μιας καταιγίδας υποβαθμίσεων της πιστοληπτικής ικανότητας της Κύπρου το τελευταίο εννιάμηνο στη βραχυπρόθεσμη εξεύρεση δανεικών χωρίς τη λήψη αποφάσεων για εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Οι οίκοι αξιολόγησης, τους οποίους καλώς ή κακώς, εμπιστεύονται οι διεθνείς χρηματαγορές, είναι πολύ πιθανόν να προχωρήσουν και σε περαιτέρω υποβάθμιση της Κύπρου, γεγονός που θα ενισχύση την αυξητική τάση στο κόστος δανεισμού. Συνεπώς, η αύξηση του κόστους δανεισμού δεν φαίνεται να είναι παροδική. Τα συμπτώματά αυτά παραγνωρίστηκαν. Η θεραπεία καθυστεί. Κι αυτό παρόλο που οι συνέπειες τους θα είναι ανυπολογιστες, ακόμη κι αν η Κύπρος καταφέρει να μην υποχρεωθεί να προσφύγει στο μηχανισμό στήριξης.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2010, το δημόσιο χρέος ανερχόταν σε 10,6 δις* ευρώ. Για την εξυπηρέτησή του καταβλήθηκαν σχεδόν 390 εκατομμύρια ευρώ. Το χρέος αναμένεται να αυξηθεί φέτος κατά 700 εκατομμύρια. Έστω κι αν η Κύπρος καταφέρει να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της, η μερίδα του λέοντος του οποίου λήγει εντός των επόμενων 3 χρόνων, έστω και σε διπλάσιο επιτόκιο (τα επιτόκια σε πρόσφατες δημοπρασίες κρατικών τίτλων είναι υπερδιπλάσια), αυτό θα σημαίνει πως η το βάρος για τον προϋπολογισμό αναμένεται να αυξηθεί κατά κάτι περισσότερο από 400 εκατομμύρια ευρώ ή σχεδόν 2,2% του ΑΕΠ.
Από μόνη της, μια τέτοια εξέλιξη ανατρέπει πλήρως τους δημοσιονομικούς σχεδιασμούς.
Συνεπώς, κάποιοι θα πρέπει να βάλουν νερό στο κρασί τους και κυρίως στην ιδεολογία τους.
*) Διόρθωση από 10,6 εκ. ευρώ σε 10,6 δις ευρώ. Ευχαριστώ τον Νέο για την παρατηρητικότητά του.
Πέμπτη 7 Ιουλίου 2011
Το ζαχαρωμένο καρώτο
Κυριακή 3 Ιουλίου 2011
Η περιρρέουσα χρεοκοπία
Αν τελικά η Κύπρος χρεοκοπήσει, το φταίξιμο δεν θάναι της κυβέρνησης. Θα φταίνε, σύμφωνα τουλάχιστον με "αποκαλυπτικό" κείμενο στη "Γνώμη", το εβδομαδιαίο εκφραστικό όργανο του προέδρου Χριστόφια, ένας "νυν αξιωματούχος" καθώς και ένας "πρώην αξιωματούχος". Οι δύο αυτοί, σε συνεργασία με "δύο στελέχη διαφορετικών κομμάτων" απαρτίζουν "διευθυντήριο" που θέλει την Κύπρο να χρεοκοπήσει.
Αυτό το διευθυντήριο, σύμφωνα με την εφημερίδα, ευθύνεται για τη μη τυχαία εμφάνιση δεκάδων δημοσιευμάτων "με υπερβολές και κινδυνολογικές προβλέψεις".
Ορισμένοι που διοχετεύουν 'πληροφορίες,' προσπαθούν να δημιουργήσουν κλίμα ώστε να προκαλέσουν ανησυχίες και αμφιβολίες, κυρίως στους ξένους θεσμικούς επενδυτές (τράπεζες και ταμεία) ώστε να μην ανανεώσουν τα ξυπριακά χρεόγραφα που λήγουν ή να τα απουλήσουτν με έκπτωση στη δευτερογενή αγορά," μας πληροφορεί η Γνώμη.
Με άλλα λόγια, οι ξένοι θεσμικοί επενδυτές, οι οποίοι προφανώς αντιλαμβάνονται πόσο επιτυχημένη είναι η γενικότερη οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, πέφτουν στην παγίδα της παραπληροφόρησης που τους έστησε το "διευθυντήριο" με τη βοήθεια του πρακτορείου Reuters που δημοσίευσε πρόσφατα ένα "υποβολιμαίο κείμενο με καθαρά δυσφημιστικό περιεχόμενο".
Δεν αντιλέγω. Είναι βλακώδες να ασχοληθεί κανείς με την ουσία των ισχυρισμών αυτών. Στο κάτω κάτω, τα επενδυτικά ταμεία στα χρηματοοικονομικά κέντρα του εξωτερικού εργοδοτούν ειδικούς οικονομολόγους ακριβώς ώστε να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους και να περιορίσουν τους επενδυτικούς τους κινδύνους. Πόσο αξιόχρεη είναι η Κυπρος και πόσο συμβάλλει σε αυτό η γενικότερη οικονομική πολιτική της κυβέρνησης Χριστόφια, μπορούν εύκολα να καταλάβουν εξετάζοντας την ίδια την πολιτική του, όχι μόνο τους καρπούς της.
Το κείμενο όμως αυτό αποκαλύπτει που σκοπεύει ο Χριστόφιας να ρίξει το φταίξιμο της αποτυχίας του. Μας έχει συνηθίσει, να αποδίδει την ευθύνη για ό,τι πάει στραβά είτε στις συνομιλίες για το Κυπριακό ή την οικονομία, σε κάποιους άλλους. Θα φταίξουν και πάλι αυτοί που του ασκούν κριτική, θα είναι υπαίτιοι όσοι διαφωνούν μαζί του, όσοι δεν πείθονται από την πολιτική του και δεν ασπάζονται την ιδεολογία του.
Την ευθύνη θα τη φέρουν ολόκληρη και όσοι δεν βάρεσαν παλαμάκια στην αποτυχία του, στην κακοδιαχείριση του δημοσίου χρήματος, στις άστοχες αποφάσεις του που οδήγησαν στην απώλεια δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας, στην αύξηση του χρέους κατά 3 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα σε τρία χρόνια και στις αλλεπάλληλες υποβαθμίσεις που εισέπραξε η πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου. Θα φταίνε και πάλι η αντιπολίτευση, τα μέσα ενημέρωσης, οι πάντες πλην φυσικά εκείνου.
Και τώρα που τους εντόπισε, έδωσε και το σύνθημα: "Τσεκούρι και φωτιά στο διευθυντήριο"...